اینکوترمز چیست؟
در مقدمه آموزش اینکوترمز 2020 به زبان ساده، به بررسی اهمیت این قواعد در تجارت بین‌المللی می‌پردازیم. اینکوترمز به عنوان استانداردی برای تعیین شرایط و ضوابط حمل و نقل بین‌المللی و بازرگانی، به تسهیل روند تجارت میان کشورها کمک میکند. با توجه به تنوع قوانین در کشورهای مختلف، وجود یک راهنمای حمل و نقل بین‌المللی به تجار کمک میکند تا ریسک‌های مربوط به هزینه‌ها و مسئولیتها را مدیریت کنند.
این قواعد، که توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی تدوین شده‌اند، راهکارهایی را برای تقسیم هزینه‌ها، مسئولیتها و ریسک‌های معامله بین خریدار و فروشنده فراهم می‌آورند. از این رو، آشنایی با اینکوترمز و راهنمای حمل و نقل بین‌المللی می‌تواند به تجار و بازرگانان کمک کند تا در بازارهای جهانی موفق‌تر عمل کنند.
مراحل مبادله بازرگانی:
- کالای موضوع معامله، بعد از تولید و بسته بندی، از محل فروشنده در کشور مبدأ حمل می شود و به مرز و گمرک کشور مبدأء حمل می‌رسد.
- بر وسیله اصلی حمل بارگیری شده و حمل و نقل بین‌المللی انجام می‌شود.
- کالا به مرز و گمرک کشور مقصد می‌رسد و در آنجا تشریفات ترخیص وارداتی کالا انجام شده و تا انبار خریدار در داخل کشور حمل می‌شود.
به بیان دیگر کالا از سه قلمرو جغرافیایی عبور میکند که عبارتند از:
- فروشنده تا مرز خروجی کشور وی(کشور فروشنده)
- مرز خروجی کشور فروشنده تا مرز ورودی کشور خریدار (حمل بین المللی)
- مرز ورودی کشور خریدار تا محل وی (کشور خریدار)
مراحل متعدد دیگری از جمله نقل و انتقالات بانکی و پرداخت، بازرسی، بیمه و عقد قرارداد حمل در فرایند فوق اضافه می‌گردد.
به بیان ساده “اینکوترمز قصد دارد چگونگی تقسیم تعهدات، هزینه‌ها و خطرات این فرایند بین فروشنده و خریدار را به شکل استاندارد روشن نماید. در واقع قواعد اینکوترمز یک سری راه حل از قبل اندیشیده‌شده برای سامان دادن و استاندارد نمودن رابطه فروشنده و خریدار می‌باشد.” در جدول زیر لیست هزینه ها و مسئولیتهای یک معامله بین المللی (بر اساس اینکوترمز 2020) به ترتیب آورده شده اند.
اینکوترمز چه کاری انجام نمی دهد؟
در این بخش به زبان ساده به تشریح مجموعه کارهایی می پردازیم که در دایره تعهدات اینکوترمز 2020 نیست. باید دقت نمود، علی رغم اینکه در اینکوترمز تلاش شده وظایف و مسئولیتهای فروشنده و خریدار را در هر معامله یا خرید و فروش مشخص‌نمایند، این قاعده تنها در یکی از مواد قرارداد مشخص می شود و تعیین کننده کلیه تعهدات دو طرف نیست.
- وجود یا عدم وجود قرارداد فروش
- ویژگیهای کالای مورد معامله
- زمان، روش، ابزار و ارز پرداخت قیمت
- اثرات تحریم
- ایجاد و اعمال تعرفه
- ممنوعیتهای صادراتی و وارداتی
- مالکیت معنوی کالا و انتقال آن از فروشنده به خریدار
- حق مالکیت کالا و زمان انتقال مالکیت از فروشنده به خریدار
- تفسیر قوانین تحویل کالا
- تعهدات طرفین در اعتبارات اسنادی و حفاظت و نگهداری از کالا
- روش و محل حل و فصل اختلافات
- تاثیر وقایع پیش بینی نشده در اجرای مسئولیتها
- فورس ماژور و هارد شیپ
در یک معامله بین المللی چندین قرارداد از جمله:
- قرارداد فروش(بین خریدار و فروشنده)
- قرارداد حمل(بین خریدار یا فروشنده با شرکت حمل)
- قرارداد بیمه (بین خریدار یا فروشنده و شرکت بیمه)
- قرارداد مشارکت در پرداخت (بین خریدار و بانک یا نهاد مالی)
- قرارداد ترخیص (بین خریدار، فروشنده و شرکت ترخیص )
وجود دارد. نکته بسیار مهم این است که اینکوترمز، ویژه قرارداد فروش می باشد. به بیان دیگر در اینکوترمز رابطه و تعهدات بین خریدار و فروشنده مورد بررسی قرار می گیرد. هر چند بدیهی است استفاده از یک قاعده اینکوترمز 2020 بر دیگر قراردادها (بویژه حمل) نیز تاثیرگذار است. بنابراین اینکوترمز بخشی از تعهدات خریدار و فروشنده را مشخص نموده و به موارد متعدد دیگر مربوط نمی شود.
تاریخچه اینکوترمز:
اولین نسخه اینکوترمز در سال 1936 توسط اتاق بازرگانی تدوین شد و بعد از آن در سالهای 1953، 1967، 1976، 1980، 1990، 2000 2010، و 2020 مورد بازنگری قرار گرفت.
بازنگری و تغییر و اصلاح اینکوترمز به دلیل تغییر در محیط و ابزارهای تجارت بین الملل و توسط اتاق بازرگانی بین المللی انجام می شود. قابل ذکر است از سال 1980 این قواعد هر ده سال یک مرتبه مورد بازنگری قرار گرفته است. اما باید دقت نمود رعایت این بازه زمانی برای بازنگری یک الزام قانونی نیست، اما اتاق بازرگانی بین المللی به دلیل از بین نرفتن اعتبار و سهولت استفاده و همچنین به روز شدن به موقع آن تلاش می کند این بازه زمانی در نظر گرفته شود و نه خیلی کوتاه و نه خیلی طولانی شود.
نکات اساسی استفاده از اینکوترمز:
1.تعیین نسخه مورد نظر
تفاوتهای قابل توجهی بین نسخ مختلف حتی در یک قاعده وجود دارد که باعث می شود ضرورت اشاره به نسخه مورد نظر طرفین محسوس باشد. بعنوان مثال قاعده CIP در نسخه 2020 نسبت به نسخه 2010 دستخوش تغییرات مهمی شده است که اهمیت اشاره به نسخه مورد نظر را افزایش می دهد. در قاعده CIP نسخه 2010 تعهدات فروشنده به لحاظ بیمه کالا در حد کلوز C بوده است، اما در نسخه 2020 در همین قاعده تعهدات فروشنده برای پوشش بیمه ای در حد کلوز A است. بنابراین با ذکر عبارت “The Incoterms® 2020 Rules” مقابل قاعده مورد استفاده نسخه مورد نظر مشخص می شود.
2.تعیین دقیق محل و نقطه مورد توافق
باید دقت نمود استفاده از یک قاعده اینکوترمز بدون تعیین دقیق محل و نقطه مورد توافق طرفین صحیح نیست. فروشنده موظف است کالا را در محل و نقطه¬ای معین و مورد توافق طرفین و در زمان مقرر به خریدار یا شخص معرفی شده از سوی وی(نماینده یا شرکت حمل) تحویل بدهد. در تمامی قواعد اگر نقطه یا محل مورد نظر، بصورت دقیق تعریف نشده باشد و فقط نام یک کشور یا منطقه نوشته شده باشد، فروشنده می‌تواند کالا را در بهترین محلی که با اهدافش متناسب است (محلی که فروشنده درون کشور یا منطقه مذکور انتخاب میکند) تحویل‌دهد. منظور از نقطه یک آدرس مشخص و تعیین شده است.
بعنوان مثال در صورتی که نوشته شود FCA INCOTERMS2020 CHINA، فروشنده هر جای کشور چین که بخواهد می تواند کالا را تحویل دهد. بصورت خلاصه در صورت عدم تعیین محل و نقطه مورد توافق، حق انتخاب با فروشنده است و خریدار حق اعتراض ندارد. نکته دیگر اینکه در قواعد C شاملCFR، CPT، CIF و CIP که دو محل و نقطه بحرانی وجود دارد، باید هر دو را مشخص نمود. در این قواعد ریسک و خطرات از شهر یا بندر مبدا به خریدار منتقل می¬شود، در صورتی که پرداخت هزینه های متعارف تا شهر یا بندر مقصد بر عهده فروشنده است. بنابراین باید هر دو نقطه رابصورت دقیق تعیین نمود.
3.اضافه نمودن دقیق و صحیح شروط
در صورتی که طرفین توافق نمایند بند یا شرط خاصی به یک قاعده اینکوترمز 2020 اضافه نمایند، حتماً باید طرفی که ریسک و هزینه آن اقدام را نیز برعهده می‌گیرد، بصورت صریح مشخص‌نمایند. بعنوان مثال در قاعده EXW ترخیص صادراتی بر عهده خریدار است، اما اگر طرفین مایل باشند این مورد را به تعهدات فروشنده اضافه نمایند ممکن است از عبارت زیر استفاده شود:
EXW (INCOTERMS2020)
(Named place and point of delivery)Cleared for export
در این حالت ممکن‌است فروشنده ادعا نماید که صرفاً پذیرفته در اجرای ترخیص صادراتی کمک نماید و این کمک باید به ریسک و هزینه خود خریدار انجام شود. بنابراین بهتر است عبارت فوق به‌صورت زیر کامل گردد.
EXW (INCOTERMS2020)
(Named place and point of delivery) Cleared for export at the risk and expense of the Seller.
طرفین یک معامله بین المللی مختار هستند از قواعد اینکوترمز استفاده نمایند و قادرند تغییراتی در آن برای استفاده خود ایجاد نمایند. اما این تغییرات باید صریحا مورد اشاره قرار گیرند و طرفی که ریسک و هزینه تغییر مورد نظر را بر عهده گرفته باید مشخص شود.
ویژگیها و تغییرات اساسی اینکوترمز 2020:
اینکوترمز بدلایل مختلف از جمله تغییر شرایط کار بازرگانی، هر چند سال یک مرتبه مورد بازنگری قرار می گیرد. آخرین تغییرات اینکوترمز در سپتامبر سال 2020 نهایی شد و به نسخه 2020 شهرت یافت و از ژانویه سال 2020 اجرایی شد. نسخه 2020 در مقایسه با نسخه 2010 دارای چند ویژگی مهم است که در زیر بصورت خلاصه مورد اشاره قرار می گیرد.
عدم تغییر سیستم دسته بندی
در نسخه 2010 کلیه قواعد اینکوترمز در دو دسته طبقه بندی شده بودند و در نسخه اینکوترمز 2020 نیز دقیقا از همان ساختار استفاده شده است.
دسته اول اصطلاحات اینکوترمز 2020 قواعدی هستند که برای همه روشهای حمل کاربرد دارند و شامل 7 قاعده (DDP,DPU,DAP,CIP,CPT,FCA,EXW) می باشد.
دسته دوم قواعدی هستند که ویژه حمل دریایی (CFR,FOB,FAS و CIF) هستند. بدلیل اهمیت روز افزون حمل دریایی، برای اولین مرتبه، در نسخه سال 2010 قواعد ویژه حمل دریایی به عنوان یک دسته یا طبقه مجزا مطرح شدند و همان ساختار در نسخه 2020 نیز مورد استفاده قرار گرفت. بنابراین در نسخه سال 2020 کلیه قواعد در دو دسته مشخص دسته بندی می شوند.
تغییر نام یک قاعده
در نسخه سال 2020 قاعده DAT به معنای تحویل در پایانه با حفظ ویژگیهای اصلی به DPU تغییر نام داده است. Delivered at Place Unloaded در واقع قاعده جدید و یا تغییر یافته ای است که فروشنده در محل مورد توافق در مقصد مسئول تخلیه کالا و هزینه آن نیز می باشد.
شفافیت در اغلب قواعد
نسخه 2010 ابهامات زیادی در اغلب قواعد وجود داشت و این باعث شد تا اتاق بعد از انتشار متن اصلی اینکوترمز در کتابهای راهنما جزییات بیشتری را در قالب تفسیر و توضیح ارائه نماید. خیلی از این نکات در اینکوترمز 2020 بصورت شفاف و تصریح شده در متن اصلی ارائه شده است. بعنوان نمونه تخلیه در قواعد C، چگونگی تقسیم هزینه ها، بیمه باربری، اسناد محموله و موارد متعدد دیگری شفاف و مشخص شده اند که در بررسی قواعد به آنها اشاره می شود.
تغییرات برخی قواعد
تعهدات در برخی قواعد از جمله CIP تغییر نموده است. در نسخه 2010 فروشنده در این قاعده مکلف به ارائه بیمه نامه با حداقل پوشش (کلوز C) بیمه ای بود اما در نسخه 2020 فروشنده مکلف به ارائه بیمه نامه با پوشش کلوز A می باشد.
حذف، اضافه و تغییر جایگاه برخی از تعهدات دهگانه
هر چند در هر دو نسخه اینکوترمز 2010 و 2020 ده تعهد برای خریدار و فروشنده در نظر گرفته شده است، اما در نسخه 2020 نه تنها عنوان برخی از تعهدات تغییر نموده، بلکه جایگاه آنها نیز تغییر نموده است. در جدول شماره 3 تعهدات دهگانه فروشنده در دو نسخه با یکدیگر مقایسه شده است.
تغییرات اینکوترمز 2020 نسبت به نسخ قبل:
همانگونه که در جدول فوق قابل مشاهده است، تغییرات زیادی در عنوان و جایگاه تعهدات انجام شده که می توان مهمترین تفاوت های اینکوترمز 2020 با 201 را به شرح زیر نام برد:
- دو تعهد تحویل و انتقال خطرات به دلیل تاکید بیشتر در جایگاه مهمتری قرار گرفته و از تعهد چهارم و پنجم به تعهد دوم و سوم منتقل شده اند.
- تعهد پروانه ها ، مجوزها، ترخیص امنیتی و دیگر تشریفات (گمرکی) که در سال 2010 در جایگاه دوم مطرح بوده به ترخیص صادرات- وارداتی تغییر نام داده و در جایگاه هفتم مطرح شده است.
- قرارداد حمل و بیمه که در اینکوترمز 2010 در یک تعهد در جایگاه سوم تعهدات قرار داشتند در نسخه 2020 به دو تعهد مجزا در جایگاه چهارم و پنجم منتقل شده اند.
- مدرک تحویل دادن کالا از جایگاه هشتم به ششم تغییر اولویت یافته است و در ستون مربوط به خریدار از عبارت "سند مثبته تحویل " برای این تعهد استفاده شده است.
- تقسیم هزینه ها از جایگاه ششم به جایگاه نهم جابجا شده است.
- اطلاع به خریدار از جایگاه هفتم در نسخه 2010 با تغییر عنوان به جایگاه دهم منتقل شده است.
- بازبینی، بسته بندی و علامتگذاری نیز از جایگاه نهم به جایگاه هشتم منتقل شده است و عینا همین عنوان تعهد برای خریدار نیز استفاده شده است در صورتی که در نسخه 2010 برای خریدار از موضوع بازرسی نیز در عنوان این تعهد نام برده شده بود.
- تعهد " کمک، ارایه اطلاعات و هزینه های مربوطه" نیز از تعهدات دهگانه اینکوترمز حذف شده است هر چند در متن اغلب قواعد از این عبارت استفاده شده است و این تعهد به نوعی در تعهدات دیگر پخش شده است.
2 پاسخ
گروه واتساپی هم دارید؟
اطلاعات کاربردی و دقیق بیان شده است.